AI in de zorg: “Gewoon beginnen, nu is het moment om in te stappen”

Artificial Intelligence (AI) heeft de toekomst in de zorg. De mogelijkheden om zorg naar een hoger niveau te tillen lijken ongekend; Gartner voorspelt dan ook dat in 2021 75 procent van alle zorgorganisaties wereldwijd in een vorm van AI heeft geïnvesteerd. Toch laat de echte doorbraak nog op zich wachten. Onterecht vindt Paul Algra, autoriteit op het gebied van AI in de radiologie. Volgens hem is nú het moment om in te stappen.

Auteur
Redactie
Aantal keer gelezen
893 keer
Datum van schrijven
20 mei 2020
Leestijd
4 minuten

Dat de implementatie van AI in de zorg traag en moeizaam verloopt, heeft onder meer met vertrouwen te maken. Het beslissingsproces van AI is een black-box, wat sommigen doet twijfelen aan de betrouwbaarheid van het systeem. Stelt het wel de juiste diagnose, schrijft het de juiste medicatie voor? Ook leven er ethische en juridische bezwaren. Als je als zorginstelling in zee gaat met een cloud-provider, ben je dan nog zeker dat je data wordt opgeslagen conform de privacywetgeving? Van wie is de data, van de organisatie of de patiënt? Moet je de patiënt steeds toestemming vragen als je data wilt gebruiken?

Radiologie vooruitstrevend, vooral in borstkankeronderzoek

Radiologie loopt wat betreft de toepassing van Artificial Intelligence voorop in de zorgsector. Deloitte wijst op systemen die op basis van pathologiebeelden met honderd procent zekerheid een borstkankertumor kunnen detecteren. Recent bleek uit onderzoek in Amerika en Groot-Brittannië dat AI borstkanker al beter kan herkennen dan zes radiologen. Het algoritme bekeek tienduizenden röntgenfoto’s of mammogrammen. Bij deze uitkomst moet wel worden aangetekend dat de artsen in hun eentje keken, terwijl ze dat normaal gesproken met zijn tweeën doen.

Algra kan zich voorstellen dat in de toekomst AI het werk van één arts overneemt. In Groot-Brittannië, waar een tekort is aan radiologen, kan dat een uitkomst zijn. Hoewel AI onvermoeibaar is en over het algemeen minder fouten maakt dan een mens, blijft een check door een arts altijd nodig. Die arts krijgt volgens Algra sowieso meer tijd voor persoonlijk contact met de patiënt, omdat AI hem werk uit handen neemt.

Winst boeken met AI

Algra is ervan overtuigd dat met AI kwaliteits- en efficiencywinst valt te behalen. De Noordwest Ziekenhuisgroep waar hij voor werkt, gebruikt meerdere slimme systemen. Een voorbeeld is een toepassing die radiologen in staat stelt betere zorg te verlenen aan mensen met een beroerte. Het systeem helpt op basis van CT-scans om sneller en accurater te beslissen over de juiste behandelmethode.

Volgens Algra bevindt AI zich in de zorg nog in de beginjaren, in een lerende fase. In deze fase wordt vooral gekeken of wat bij de fabrikant in het laboratorium werkt, ook in de praktijk tot juiste diagnoses leidt. Voorlopig is AI vooral goed in het oplossen van één bepaald probleem. Algra verwacht dat algoritmes de komende jaren het menselijk brein meer gaan benaderen doordat ze dan meer dan één ding tegelijk kunnen. Op die manier halen ze dan informatie uit röntgenfoto’s die mensen er niet uit halen.

Niet wachten met aan de slag gaan

Toch adviseert Algra om niet te wachten op de uitkomsten van allerlei pilotprojecten. Zijn tip: “Gewoon beginnen.” Het is nu nog overzichtelijk om met AI aan de slag te gaan. Een zorginstelling kan er kennis mee maken, er rustig ingroeien en leren. “Je loopt vanzelf tegen onvoorziene problemen op. Zo vroeg mogelijk starten heeft als voordeel dat je zo snel mogelijk leert AI in de praktijk in te passen”, aldus Algra.

Om ‘gewoon te beginnen’ moet je vooraf wel een paar zaken op orde hebben, erkent Algra. “Het is van belang om alle groepen in een ziekenhuis mee te krijgen. De raad van bestuur, medische staf, ICT, privacy officers, juristen en radiologen. En natuurlijk moet ook de hardware in een ziekenhuis voldoende capaciteit bieden.”

Kortom: AI is er, kent steeds meer en steeds betere, sneller werkende toepassingen. In sommige gevallen is AI al accurater in het stellen van een diagnose dan specialisten. Toch maakt AI specialisten niet overbodig. Zij blijven altijd in de lead vanwege hun kennis, ervaring en brede blik op de patiënt. In tijden van oplopende personeelstekorten is de combinatie van mens en machine het krachtigst als het lukt meer tijd vrij te maken voor patiënten. Want dat is het allerbelangrijkste: betere zorg leveren.